W ostatnich tygodniach polska scena polityczna doświadczyła istotnych przetasowań, związanych z działaniami Sławomira Mentzena, kandydata Konfederacji na prezydenta. Jego strategia wyborcza, oparta na krytyce Ukrainy i podkreślaniu kwestii historycznych, zdaje się przyciągać elektorat o antyukraińskich poglądach, co wprowadza nową dynamikę w kampanii prezydenckiej.
Wizyta we Lwowie i reakcje ukraińskie
25 lutego 2025 roku Sławomir Mentzen, w towarzystwie europosłanki Anny Bryłki, odwiedził Lwów, gdzie pod pomnikiem Stepana Bandery nagrał materiał wyborczy. W swoim wystąpieniu przypomniał, że Bandera został skazany przez polski sąd na karę śmierci za działalność terrorystyczną, a jego zwolennicy są odpowiedzialni za rzeź wołyńską, w której zginęło około 100 tysięcy Polaków. Mentzen zaapelował do władz ukraińskich o zaprzestanie kultu Bandery, podkreślając, że jest to nie do zaakceptowania z perspektywy polskiej pamięci historycznej.
Wystąpienie to spotkało się z ostrą reakcją ukraińskich władz. Mer Lwowa, Andrij Sadowy, nazwał Mentzena “prorosyjskim politykiem z polskim paszportem” i zasugerował sprawdzenie jego prawa wjazdu na Ukrainę. Ukraińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych uznało wypowiedź Mentzena za prowokacyjną, ale podkreśliło, że nie traktuje jej jako oficjalnego stanowiska Polski czy poglądu polskiego społeczeństwa. Rzecznik MSZ Ukrainy, Heorhij Tychyj, zaapelował do polskich polityków o powstrzymanie się od wykorzystywania kwestii związanych z Ukrainą w kampanii wewnętrznej, zaznaczając, że takie działania mogą zaszkodzić przyjaznym relacjom między narodami.
Reakcje w Polsce
Działania Mentzena wywołały również kontrowersje na rodzimym podwórku politycznym. Roman Giertych, były wicepremier i minister edukacji narodowej, ostro skrytykował kandydata Konfederacji, nazywając go “idiotą” i sugerując, że jego działania mogą zaszkodzić polsko-ukraińskim relacjom. Giertych wskazał, że w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę, Polska powinna wspierać swojego sąsiada, a nie podsycać historyczne napięcia.
Dodatkowo, ukraiński historyk Wachtang Kipiani w ostrych słowach skomentował działania Mentzena, co spotkało się z reakcją polskiego polityka, który zaapelował do polskiego MSZ o interwencję.
Strategia wyborcza Mentzena
Sławomir Mentzen konsekwentnie buduje swoją kampanię na krytyce Ukrainy i podkreślaniu kwestii historycznych, co zdaje się trafiać do części elektoratu o antyukraińskich poglądach. Jego wystąpienia, takie jak to we Lwowie, mają na celu zwrócenie uwagi na trudne aspekty wspólnej historii polsko-ukraińskiej i podkreślenie konieczności ich rozliczenia. Taka strategia może przyciągać wyborców, którzy czują, że kwestie te są pomijane lub bagatelizowane przez główny nurt polityczny.
Jednakże, taka retoryka niesie ze sobą ryzyko pogorszenia relacji międzynarodowych i może być postrzegana jako granie na emocjach narodowych w celu zdobycia poparcia politycznego. W kontekście trwającego konfliktu na Ukrainie i wsparcia, jakiego Polska udziela swojemu wschodniemu sąsiadowi, działania Mentzena mogą być odbierane jako nieodpowiedzialne i szkodliwe dla polskiej racji stanu.
Reakcje społeczne i sondaże
Mimo kontrowersji, jakie wywołuje, Sławomir Mentzen zyskuje na popularności. Jego konsekwentna strategia komunikacyjna i umiejętność trafiania do określonej grupy wyborców przynoszą efekty w postaci rosnącego poparcia w sondażach. Jednakże, warto zauważyć, że jego elektorat charakteryzuje się specyficznymi poglądami, m.in. większym sceptycyzmem wobec NATO. Badania pokazują, że 26% sympatyków Mentzena uważa, że Polska nie może liczyć na militarną pomoc Sojuszu, co jest najwyższym wskaźnikiem wśród elektoratów głównych kandydatów.
Podsumowanie
Działania Sławomira Mentzena wprowadzają nową dynamikę do polskiej kampanii prezydenckiej. Jego strategia oparta na krytyce Ukrainy i podkreślaniu kwestii historycznych przyciąga elektorat o antyukraińskich poglądach, co może wpłynąć na wyniki wyborów. Jednakże, taka retoryka niesie ze sobą ryzyko pogorszenia relacji międzynarodowych i może być postrzegana jako nieodpowiedzialna w kontekście