W polskiej polityce rzadko dochodzi do wydarzeń, które mogą wstrząsnąć całym układem sił i na długie lata odcisnąć swoje piętno na scenie publicznej. Jednak wiadomość o tym, że Radosław Sikorski – wieloletni polityk kojarzony z Platformą Obywatelską, były minister spraw zagranicznych, a także obecny eurodeputowany – zdecydował się na spektakularny krok i oficjalnie dołączył do Prawa i Sprawiedliwości, stała się prawdziwym politycznym trzęsieniem ziemi.
Według doniesień medialnych, do przełomowej decyzji doszło po tajnym, aż 8-godzinnym spotkaniu z Jarosławem Kaczyńskim, które miało miejsce w willi na warszawskim Żoliborzu. Rozmowa, utrzymywana w całkowitej dyskrecji, okazała się punktem zwrotnym w karierze Sikorskiego. Do tej pory nikt nie spodziewał się tak radykalnej zmiany – tym bardziej, że przez lata Sikorski był jednym z najbardziej zagorzałych krytyków PiS-u, wielokrotnie oskarżając tę partię o niszczenie demokracji, łamanie standardów praworządności oraz izolowanie Polski na arenie międzynarodowej.
Zdrada czy polityczny pragmatyzm?
Pierwsze reakcje były skrajnie emocjonalne. Dla zwolenników Platformy Obywatelskiej decyzja Sikorskiego to akt zdrady, którego nie da się wytłumaczyć ani usprawiedliwić. Politycy opozycji mówili o „nożu wbitym w plecy” oraz „największym transferze w polskiej polityce od czasów Leszka Millera”. Dziennikarze podkreślali, że jeszcze kilka miesięcy temu Sikorski w ostrych słowach krytykował politykę zagraniczną PiS i twierdził, że partia Jarosława Kaczyńskiego „oddala Polskę od Zachodu”.
Z kolei zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości komentowali tę decyzję jako dowód siły i atrakcyjności ugrupowania, które potrafi przyciągać nawet tak doświadczonych i wpływowych graczy politycznych. W prawicowych mediach zaczęły się pojawiać komentarze o „historycznym przełomie”, „strategicznym sojuszu” oraz „zjednoczeniu dla dobra Polski”.
Co ustalono w cztery oczy?
Choć dokładne szczegóły rozmowy między Kaczyńskim a Sikorskim owiane są tajemnicą, nieoficjalnie mówi się o kilku kluczowych ustaleniach.
1. Nowa rola Sikorskiego – miałby objąć stanowisko wicepremiera oraz ministra spraw zagranicznych w planowanej rekonstrukcji rządu.
2. Wspólna strategia wobec Unii Europejskiej – PiS liczy na doświadczenie Sikorskiego w dyplomacji i jego kontakty w Brukseli, aby złagodzić kryzys w relacjach z UE.
3. Nowy projekt polityczny – rozmowy miały dotyczyć budowy szerokiego obozu narodowo-konserwatywno-liberalnego, który mógłby wyjść poza tradycyjny elektorat PiS.
Jeśli te informacje okażą się prawdziwe, oznaczałoby to radykalne przetasowania nie tylko w polskiej polityce wewnętrznej, lecz także w stosunkach międzynarodowych.
Szok w Platformie Obywatelskiej
Reakcja kolegów z PO była przewidywalna, ale również dramatyczna. Donald Tusk miał być kompletnie zaskoczony, a jeden z jego współpracowników w kuluarach powiedział: „To koniec pewnej epoki. Radosław Sikorski sam się wykluczył ze środowiska, z którym był związany przez całe lata.”
Platforma oficjalnie ogłosiła, że Sikorski zostaje natychmiast usunięty z partii, a jego członkostwo w strukturach europejskich zostanie poddane rewizji. W mediach społecznościowych rozpętała się burza – jedni atakowali go za cynizm, inni podkreślali, że „takie transfery pokazują prawdziwe oblicze polityki – tu nie chodzi o ideały, tylko o władzę”.
Skutki dla sceny politycznej
Przystąpienie Sikorskiego do PiS może mieć dalekosiężne konsekwencje. Po pierwsze, daje partii Kaczyńskiego dostęp do szerokiej sieci międzynarodowych kontaktów, a także zwiększa jej wiarygodność na arenie międzynarodowej. Po drugie, może wprowadzić zamieszanie w elektoracie centrowym i liberalnym, który dotychczas utożsamiał Sikorskiego z obozem proeuropejskim.
Co ciekawe, już pierwsze sondaże pokazują, że decyzja Sikorskiego odbiła się echem w opinii publicznej. Część wyborców PO czuje się zdradzona, część sympatyków PiS jest zachwycona, ale nie brakuje również osób, które w całej tej historii widzą jedynie „polityczny teatr” obliczony na zbliżające się wybory.
Polityczna bomba
Nie ma wątpliwości, że dołączenie Radosława Sikorskiego do Prawa i Sprawiedliwości to wydarzenie bez precedensu. Można je interpretować jako początek nowej ery w polskiej polityce, ale równie dobrze jako desperacki ruch obu stron, które szukają nowych sposobów na utrzymanie lub zdobycie władzy.